Water en zout

De afstemming van de wateruitscheiding via de nieren wordt gestuurd door het hormoon vasopressine of ADH dat in de hersenen wordt aangemaakt. Indien de nieren niet voldoende (kunnen) reageren op ADH, vindt er onvoldoende water reabsorptie plaats. Dit is bijvoorbeeld het geval bij diabetes insipidus waarbij er eveneens een hypernatriemie kan ontstaan. Indien er te veel ADH is, wordt te veel water gereabsorbeerd. Dit is het geval bij een zogenaamde SIADH (syndroom van inappropriate ADH afgifte), waardoor een hyponatriemie kan ontstaan.

De natriumexcretie zelf wordt ook voornamelijk door de nieren gereguleerd. In de verschillende delen van de tubuli zitten transporteiwitten die natrium kunnen heropnemen in het bloed. Bijvoorbeeld door een toe- of afname van de functie van deze transporteiwitten zullen patiënten te weinig of te veel natrium uitplassen. Dit leidt meestal niet tot veranderingen van de natriumconcentratie in het bloed, maar eerder tot een te hoge of te lage bloeddruk. Dit omdat de regulatie via ADH zal zorgen dat de natriumconcentratie, binnen bepaalde grenzen, stabiel blijft door meer of minder water vast te houden.

Voor de beschrijving van specifieke ziektebeelden waarbij er een stoornis van de water- en/of zoutbalans op kan treden zie de links hieronder

Links
o Bartter syndroom
o Gitelman syndroom
o Pseudo hypoaldosteronisme type I
o Pseudo hypoaldosteronisme type II (syndroom van Gordon)
o Nefrogene diabetes insipidus
o Syndroom van Liddle